ناحيه پرتو x در طيف الكترومغناطيس در محدوده بين پرتو γ و پرتو فرابنفش قرار دارد. با استفاده از ايـن ناحيه طيفي مي توان اطلاعاتي در خصوص ساختار، جنس ماده و نيز تعيين مقادير عناصر بدست آورد. از ايـنرو روش هاي پرتو x در شيمي تجزيه كاربرد زيادي دارند. با استفاده از روش پراش پرتو x طول موج هاي مختلف را مـي تـوان جـدا سـاخته و انـدازه گيـري نمـود.
كاربردها
–اندازه گيري ميانگين فواصل بين لايه ها يا سري هاي اتمي
–تعيين موقعيت تك بلور يا دانه و ترتيب اتم ها
–فهميدن ساختار كريستالي مواد ناشناخته
–تعيين مشخصات ساختاري شامل : پارامتر شبكه، اندازه و شكل دانه، كرنش، تركيب فاز و تنش داخلي مناطق كريستالي كوچك
–در روش XRD با استفاده از رابطه شرر مي توان در شرايط خاص اندازه دانه هاي نانومتري را تعيين كرد
–تشخيص فازهاي كريستالي و موقعيت آنها
–اندازه گيري ضخامت فيلم هاي نازك و چندلايه