اکسیژ‌ن متر

اندازه گیری اکسیژن مایع و یا محیط در بسیاری از موارد بسیار حائز اهمیت می باشد برای این منظور از دستگاهی به نام اکسیژن‌متر استفاده می گردد. دستگاه اکسیژن متر به دو نوع مایع و محیط تقسیم می شوند که به ترتیب میزان اکسیژن موجود در مایع و یا محیط را می توانند اندازه گیری کنند و برحسب mg/L یا PPM نمایش دهند. برخی از اکسیژن متر ها قابلیت اندازه گیری میزان اکسیژن محیط و مایعات را با هم دارند. میزان اکسیژن محلول در آب برای زیست موجودات آبزی ضروری است و بر میزان خوردنگی آب نیز بسیار موثر است. همچنین در صنایع کشاورزی و آزمایشگاهی نیز اکسیژن‌متر بسیار کاربرد دارد.

اکسیژن متر، اکسیژن را از طریق الکترود مخصوص به دستگاه گزارش می کند. الکترود های do متر عموما از دو روش جهت سنجش بهره می برند یک روش اپتیکی، دوم روش الکتروشیمیایی. در روش نوری از سنسورهای اپتیکال استفاده می گردد و منبع نور لومینسانس که سنسور از واکنش بین نور لومینسنت و اکسیژن محلول مقدار اکسیژن محلول در آب را سنجیده و به دستگاه گزارش می کند. سنسور فوق از یک دیود نوری، یک حسگر نوری و یک غشاء نیمه تراوا ساخته شده است.

در روش دوم یا روش الکتروشیمیایی سه حالت جهت کارکرد سنسور وجود دارد:

1-پلاروگرافیک

2-پلاروگرافیک پالسی

3-سنسورهای گالوانیک

در این نوع از الکترودها یک آند و یک کاتد پلاریزه در یک محلول الکترولیت تعبیه می شوند. که در جلوی آن یک غشای نیمه تراوا قرار گرفته و محلول الکترولیت و آند و کاتد را از محیط سنجش اکسیژن جدا می نماید. اکسیژن با سرعت خاص و فشار مخصوص به خود در سرتاسر غشاء پخش شده و پس از ورود به الکترولیت در بخش کاتد مصرف شده و جریان الکتریسیته ای را ایجاد کرده که با میزان اکسیژن محلول در آب نسبت مستقیم داشته و پس ازانتقال به میکرو دستگاه وانجام پروسه های اصلاحی دیگر، تحت عنوان عدد مقدار اکسیژن محلول در آب گزارش می شود. مقدار اکسیژن محلول در یک نمونه وابسته به مقدار شوری، فشار محیط و دمای محلول مورد آزمایش می باشد. جهت سنجش با دقت بالاتر نیاز به اصلاح وهماهنگی سه پارامتر دما و شوری و فشار بوده که در برخی از دستگاه ها این امر به روش دستی و وارد کردن پارامترها داخل دستگاه انجام می پذیرد. در روش اتوماتیک دما به وسیله یک حسگر دمایی تعبیه شده در سنسور به بخش پروسس اطلاعات دستگاه انتقال پیدا کرده و دما اصلاح می شود. فشار محیط را با یک فشار سنج داخلی یا سنسور تشخیص سطح آب قرائت و به مانند دما جبران و اصلاح می شود. مقدار شوری محلول نیز با یک سنسور رسانایی یا حسگر شوری قرائت شده و در دستگاه اصلاح می گردد.

انواع اکسیژن متر:

اکسیژن‌متر قلمی
اکسیژن‌متر پرتابل
اکسیژن‌متر رومیزی
اکسیژن‌متر آنلاین

از جمله کاربرد های اکسیژن‌متر در صنایع، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آزمایشگاه آب و فاضلاب