کدورت سنج

کدورت سنج Turbiditymeter به دستگاهی گفته می شود که به روش اپتیکی (انعکاس نور توسط ذرات معلق) مقدار کدورت محلول ها را اندازه گیری می کند.یک خاصیت فیزیکی نمونه که باعث می شود نور تابیده شده به نمونه متفرق شده و یا جذب شود ولی عبور نکند. به عبارتی كدورت باعث پراکندگی یا جذب نور در حین عبور آن بر روی یک خط مستقیم در آب می شود. در اصطلاحات فيزيکی ، كدورت متناسب با ذرات پراکنده با اندازه های مختلف يا جذب شدن نور، می باشد که به محيط مورد بحث ، ظاهری مات و ابری می دهد، ظاهر تیره و ابری مانند در آب که از طریق ذرات معلق موجود در آن ایجاد می شود كدورت یا تیرگی نامیده می شود. کدورت معياري براي برنامه هاي تهيه ، تأمين و توزيع آب آشاميدني است، پديده اي است كه ميزان زلال بودن يا شفافيت آب را مشخص مي كند . هنگامي كه پراكندگي ايجاد شده ناشي از حضور مواد معلق در نمونه باشد ( نه ناشي از رنگ و …) ، كدورت مقدار واقعي خود را نشان مي دهد .از آنجا كه جذب و تفرق نور تحت تأثير اندازه و خواص سطحي مواد معلق قرار مي گيرد ، كدورت يك اندازه گيري كمي مستقيم از ذرات معلق جامد نمي تواند به حساب آيد .براي مثال يك ذره كوچك در داخل يك ليوان آب در واقع هيچ گونه كدورتی ايجاد نمي كند. اگر اين ذره به هزاران ذره كوچكتر با اندازه هاي كلوئيدي شكسته شود يا وجود آنكه جرم جامدات تغييري نكرده است ، اما كدورت به ميزاني مي رسد كه قابل اندازه گيري است .زماني كه آب كدر در يك محفظه شفاف و كوچك نظير يك سوراخ در معرض نور قرار مي گيرد ، يك تيرگي يا رنگ شيري به چشم مي خورد .

هر چه میزان‌ ذرات کلوئیدی موجود در آب بیشتر باشد ، نور کمتری از آن عبور کرده و دستگاه کدورت بیشتری را نشان خواهد داد. کدورت آب یکی از معیارهای اصلی کیفیت آب در تصفیه خانه می باشد. آب تصفیه خانه ها باید همواره کدورت سنجی شده و  میزان کدورت آن نباید از حد مشخصی بیشتر شود. حداکثر میزان کدورت برای آب آشامیدنی برابر با ۵ ntu  می باشد. واحد کدورت در دستگاه کدورت سنج NTU (Nephelometric Turbidity Unit) می باشد. معنی ntu در واقع واحد کدورت نفلومتریک می باشد. در اکثر دستگاه های کدورت سنج از واحد کدورت ntu برای سنجش کدورت استفاده می شود. البته با توجه به اینکه این دستگاه در کشور های مختلف و توسط شرکت های زیادی تولید می گردد ، واحد کدورت علاوه بر  NTU باFTU  و یا JTU  نیز بیان می شود.

دستگاه کدورت سنج را می توان‌ به دو دسته طبقه بندی کرد:

• دستگاه کدورت سنج رومیزی
• دستگاه کدورت سنج پرتابل

از جمله کاربرد های کدورت سنج در صنایع، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آزمایشگاه آب و فاضلاب