عنوان ترمومتر از دو بخش ترمو (thermo) به معنای حرارت یا گرما، و متروم (metrum) به معنای سنجیدن یا اندازهگرفتن است که در میانهی قرن هفدهم باب شد. هرچند سانتوریو طبیب قرن پازدهمی ایتالیایی را بهعنوان مخترع اولین دماسنج در جهان میشناسند اما امروزه دامنهی پیشرفتها برای افزایش فوقالعادهی دقت و حساسیت دماسنج تا حیطههای علمی و صنعتی نوین پیش رفته است. پس ترمومتر دستگاهی برای اندازهگیری حرارت یا دما است. به همین خاطر متداول است که دماسنج یا حرارتسنج نامیده شود. دماسنجها گسترهای وسیع دارند. دماسنج مورد بررسی در اینجا دماسنج لیزری است که به فضاهای داخلی یا بسته و خارجی یا باز ربط دارد. دماسنجهای دیگر نیز همچون دماسنج دیجیتال، مادونقرمز، و غیره وجود دارند که در کاتالوگهای مخصوص خودشان مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
کاربردها دماسنج محیطی
انواع دماسنجها به طور گسترده در صنعت و تکنولوژی برای نظارت بر فرایندها به کار میروند، خصوصاً در زمینههایی مثل پیشبینی وضعیتهای آبوهوایی و جوی، در علوم پزشکی، سیستمهای مهندسی کاربردی و در پژوهشهای علمی دقیق. دماسنجهای نانو (سنجش حرارت در مقیاسهای بسیار کوچک موسوم به میکرومتری)، سرماسنجی (دماسنجهای خاص دیجیتالی برای دماهای بسیار بسیار پایین)، دماسنجهای رودهای و احشایی (در کاربردهای پزشکی)، دماسنجهای خاص غذایی (از جمله برای تنظیم دقیق میزان پخت گوشت یا حرارتدادن دقیق به برخی شیرینیها و قندها). امروزه انواع دماسنجهای لیزری، میلهای، دیجیتالی، جیوهای، الکلی، عقربهای، گازی، و بیمتال در گسترههای صنعتی مختلف وجود دارند.
عملکرد دماسنج
دماسنج وسیلهای است که دما یا شیب تغییر دما را اندازه میگیرد. این وسیله دو عنصر مهم دارد:
- سنسور دما (حبابِ حرارتسنجِ جیوهای یا سنسور آذرسنج یا تَفسنج در دماسنجِ مادونقرمز) که با تغییر دما در آن تغییراتی رخ میدهد
- ابزاری که این تغییر را به یک ارزشِ عددی برمیگرداند (یک مقیاس مرئی که روی یک دماسنج جیوهای مشخص شده یا بر یک مدل مادونقرمز بهصورت پردازش کامپیوتری و دیجیتالی خوانده میشود.)
مکانیسم دماسنج محیطی
دماسنج محیطی هم مختص فضای سرپوشیده یا خانگی و هم مختص فضای آزاد و باز است. این نوع دماسنج توأمان برای سنجش دماهای داخل و خارج محیط به کار میرود. بخش بیرونی دماسنج به یک سنسور از راه دور دما احتیاج دارد. معمولاً این کار با گسترش حباب دماسنج تا محل دور میسر میشد، اما ابزارآلات مدرن به مبدل انرژی مجهز شدهاند. دماسنج محیطی در ابتدا براساس دماسنج جیوهایـشیشهای متعارف طراحی شده است، به این صورت که تنه یا میلهی دماسنج خارجی با یک لولهی بسیار باریک اما تقریباً محکم، منعطف و بلند به حباب وصل میشود. همچون مدل قبلی، در اینجا هم مقیاس دماسنج بر تنه یا میله مشخص میشود. هرچند، باید توجه کرد که دمایی که واقعاً اندازه گرفته میشود همان دمای داخل حباب است. با چنین سیستمی سخت بتوان اصلاحات متناسب با تغییرات محیطی را برای افزایش دقت اعمال کرد و در نتیجه معمولاً از این نوع برای کارهای کمهزینهتر استفاده میشود. مسئلهی مهم در مورد دقت و صحّت این است که اگر حباب و میله در سطحهای متفاوت از هم قرار داشته باشند، آنگاه تغییری در خواندن عدد پیش میآید که دلیلش تغییر ارتفاع فشار است. مسئلهی مهم بعدی این است که تغییراتی هرچند اندک در دمای محیط بخش داخلی دستگاه یا تغییر اندک دمای بخش خارجی دستگاه میتواند موجب تغییر عدد حاصله بشود. این سوءتاثیر را میتوان با بزرگترکردن حباب و کمکردن ضخامت یا قطر لولهی مویین تا حدی رفع کرد. مایع بهکارفته در این دستگاه دماسنج معمولاً مرکب از تولوئن (یک هیدروکربن بیرنگ، آبکی، آتشگیر، و سمی) و الکل است. هر دوی این مواد ضریب دمایی بالایی برای انبساط دارند و در دماهای مورد نظر برای صنایع و آزمایشهای علمی نیز یخ نمیزنند یا جوش نمیآیند. سنسورهای این دستگاه از انواعی انتخاب میشوند که در دماسنجهای الکترونیکی نیز کاربرد دارند. در این دستگاه معمولاً از دمایابها که به ترمیستور معروفاند، یعنی از دستگاه سنجش حرارت یاختههای بدن و حرارت نیروهای مادونقرمز و میکروویو، استفاده میشود، و اتصالات نیمهرسانا را نیز میتوان به کار برد. تولید دماسنجهای الکترونیکیِ داخلیـخارجی پروژهای پرطرفدار است و پاسخگوی انواع ذوقهاست که حتی به صورت کیت هم به بازار عرضه میشود و بسیاری از این وسایل نیز بیسیم یا وایرلس طراحی و فروخته میشوند و به همین خاطر به هیچ تماس فیزیکی با سنسوری که در بیرون تعبیه شده نیازی ندارند. در این موارد تنها باتری سنسور را باید شارژ کرد. هدف اولیهی دماسنج محیطی این است که بتوان دمای خارج ساختمان را از داخل ساختمان ارزیابی نمود، و به این ترتیب نیازی به بیرونرفتن برای خواندن دمای محیط نداشته باشیم. این وسایل همچنین برای برخی از مهمترین وسایل شهرداری و خدمات شهری همگانی از جلمه برفروبها یا یخروبها یا وسایلی که با یخوبرف درگیرند نیز کارایی حیاتی دارند. مهندسان تاسیسات ساختمانی نیز با توجه به اقتضائات فنی و حرفهای، امروزه بیشتر از این نوع دماسنجها استفاده میکنند.
شرایط نگهداری دماسنج محیطی
به محض اینکه دماسنج محیطی خود را انتخاب کردید و آن را نصب کردید، دوست دارید برای سالها از آن استفاده کنید. اهمیت زیادی دارد که از دستگاه خود خوب نگهداری کنید تا طی سالهای آتی مؤثر عمل کندمهم است که میکروسکوپ خود را از کجا و تحت چه شرایطی تهیه میکنید. پس در انتخاب خودتان باید دقت کنید. در مورد خرید درست و مناسب ابتدا باید به نیازهای خودتان و همراه با آن به هزینههایتان فکر کنید. اما برای این کار هم پیشاپیش نیاز دارید که دانش لازم را برای خرید داشته باشید. باید بدانید که دماسنج محیطی چه میکند، چطور عمل میکند، چه خصایصی دارد، چه نمونههایی از این دستگاهها وجود دارند.
شرکت استادارد آزما با کادری مجرب و با تجربه و با داشتن سابقه بیش از یک دهه در زمینه واردات و فروش تجهیزات آزمایشگاهی و اندازگیری راهنمایی مطمئن برای خرید حرفه ای شما خواهد بود.
برای اطلاع از قیمت ها و برند های موجود با کارشناسان فروش مجموعه تماس حاصل فرمایید.